«تاریخچه کروخ» به کتابفروشی‌ها آمد/روایتی از منطقه کهن خراسان

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «تاریخچه کروخ» نوشته غوث الدین مستمند غوری و حمیدالله کامگار توسط نشر دارا به تازگی چاپ و روانه بازار نشر شده است.

این کتاب اثر دو نویسنده معاصر غور و هرات (الحاج غوث‌الدین مستمند غوری و حمیدالله کامگار) است. مستمند غوری در سال ۱۳۷۵ خورشیدی، در کوتاه زمانی که در کروخ به وظیفه قضا اشتغال داشت، بنا بر روش همیشگی‌اش دیدنی‌های جالب توجه فراوانی را که در آن‌جا مشاهده کرده بود به نگارش درآورده است و در مورد گذشته کروخ مطالب مختلفی را گردآوری کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این رساله پس از سال‌ها توسط حمیدالله کامگار با مطالعه دقیق کتابخانه‌ای و چندین بار سفر در بیشتر مناطق کروخ و تحقیق و پژوهش‌های میدانی‌اش تکمیل شد.

کروخ از مناطق کهن و دیرین ‎سال خراسان است که اوراق تاریخ هرات را جلا و زیبندگی بخشیده؛ شهری که طاهر آب‌شناس از سپاه اسکندر مقدونی را واداشت تا پیرامون آب‌هایش تفحص کند، شهری که صاحب حدودالعالم از کشمش‌هایش، مقدسی از باغ‌هایش، اصطخری از مویزهایش، ابن حوقل از برگ و بارش، یاقوت حموی از مساجدش، عبدالحی گردیزی از اماکن والایش و نظامی عروضی از فصل بهار و میوه‌های آن داستان‌ها نوشتند که در حافظه تاریخ بایگانی شده است.

کروخ شهری است‌که به خاطر زیبایی آب و هوا و میوه‌هایش، امیر نصر فرزند محمد سامانی را با تمام شوکت و دبدبه شاهانه‌اش چهار سال در هرات متوقف ساخت و نمی‌توانست از محیط آن جدا شود، بنا به روایت محمد عوفی در لباب‌الالباب که رودکی را کور بدو تولد خوانده است؛ یقیناً اگر رودکی توان بینایی داشت و می‌توانست این همه شوکت و شأن کروخ را نظاره کند، حتماً قصیده غرایی چون «بوی جوی مولیان آید همی» را در باب طبیعت این جغرافیا می‌نوشت تا دوباره پای امیر سامانی به این‌جا بکشاند.

کروخ شهر چشمه‌ساران و آبشارهای شیرین و خوشگوار، تاکستان‌های شاداب، باغ‌های سرسبز، مناظر طبیعی قشنگ و دیدنی، کوچه‌باغ‌های دلکش و منازل قدیمی است - شهری با زیبایی‌های شگفت‌انگیز، جاذبه‌های گردشگری، آثار و بناهای تاریخی. شهر عرفا، شعرا، نویسندگان و هنرمندان نامی. شهری با غارهای کهن و مخوف که از روزگاران بس کهن حکایت‌ها دارند و تماشاگه و مسکن انسان‌های پیش از تاریخ بوده است. بی‌دلیل نیست که بیش‌تر مورخان، محققان و پژوهشگران به‌صورت مختصر و پراکنده پیرامون کروخ مطالبی نوشته‌اند و از زیبایی‌هایش یاد کرده‌اند که نمایانگر مدنیت، عمران و شکوه مندی این سرزمین است.

کتاب تاریخچه کروخ در قطع رقعی، دارای ۳۰۶ صفحه است و شامل مطالب و موضوعات: تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و هنری این منطقه‌ی تاریخی هرات است؛ همچنین شامل پیش‌گفتاری از مستمند غوری و مقدمه حمیدالله کامگار؛ دارای پنج فصل به ترتیب ذیل است:

فصل اول: کروخ؛ از گذشته‌های دور تا امروز. این فصل شامل دو بخش است؛ بخش اوّل: تاریخ و جغرافیای کروخ و بخش دوم به اوضاع فعلی کروخ، که شامل موضوعاتی مثل: موقعیت جغرافیایی و مساحت، حدود اربعه، وجه تسمیه، زبان، مذهب و اقلیت‌های قومی، قصبات و روستاها، آب و هوا، کوه‌ها و ارتفاعات، غارهای شگفت‌انگیز، دره‌ها، رودها، آبشارهای شگفت‌انگیز، کاریزها یا قنات‌ها، حیوانات وحشی، زراعت و مال‌داری، شغل و حرفه اهالی، معدن زغال سنگ، وضعیت آموزش و پرورش یا معارف، انقلاب و خسارت به جامانده کروخ را در بر گرفته است.

فصل دوم شامل آثار و بناهای تاریخی کروخ است. در این فصل به معرفی قلعه‌ها، بناها و آثار تاریخی کروخ از جمله: قلعه کهن کروخ، شصت منار، مالن، شهر کلار (تغوز رباط)، قشلاق کهنه و برخی دیگر از ساحات باستانی کروخ، مسجد عمربن عبدالعزیز، مسجد دهن غار، مسجد جامع سیدا و خانقاه شیخ‌الاسلام، مسجد جامع شیخ‌الاسلام، کتیبه تاریخ بنای مسجد جامع شیخ‌الاسلام، خانقاه یا مسجد جامع و زیارتگاه پاشتان، خانقاه سنجور، مسجد جنده‌خان، کاروان‌سرای پهلوان پیری، کبوترخانه‌ها و آب انبارها یا حوض‌های خشتی کروخ اشاره شده است.

فصل سوم این کتاب به مزارات کروخ اختصاص داده شده و در این فصل، زیارتگاه یا آرامگاه خواجه محمد عباس، آرامگاه شیخ معروف، آرامگاه درویش قاسم‌علی، آرام‌گاه خواجه چهارشنبه، آرام‌گاه حضرت شهید صوفی اسلام کروخی، آرام‌گاه امیر سید خدایارخان، آرام‌گاه خواجه محمد بندگشا، آرام‌گاه حاجی گیتی‌ستان و بستگانش به معرفی گرفته شده است.

در فصل چهارم تاریخچه کروخ علما و مشایخ قدیم کروخ و در فصل پنجم این کتاب نویسندگان و شاعران معاصر کروخ به معرفی گرفته شده، آثار و نوشته‌های‌شان به بررسی گرفته شده و نسخه‌های به دست آمده از آثار شاعران و نویسندگان و علمای کروخ به صورت توصیفی به بحث گرفته شده است. در ادامه تصاویری از گذشته و معاصر برخی از آثار و بناهای تاریخی کروخ و فهرست منابع است.

در این کتاب از منابع قدیمی و معاصر استفاده زیادی صورت گرفته، با بزرگان فرهنگی و اهل قلم کروخ از نزدیک صحبت شده و چند بار مورد مطالعه قرار گرفته و تلاش گردیده تا از اشتباهات احتمالی نیز جلوگیری شود. معلومات کافی و کامل پیرامون منطقه تاریخی کروخ هرات در این کتاب جمع‌آوری گردیده و الحق یکی از آثار ارزشمند برای معرفی کروخ است.

کد خبر 5751282 فاطمه میرزا جعفری

منبع: مهر

کلیدواژه: کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب آثار تاریخی شهر هرات کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب شهید سید مرتضی آوینی سی امین دوره نمایشگاه بین المللی قرآن کریم بنیاد ملی بازی های رایانه ای انتشارات سوره مهر اینترنت شعرخوانی ترجمه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انقلاب اسلامی ایران فرهنگ عمومی نقد کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مسجد جامع آرام گاه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۹۹۷۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توقف پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر همدان در پی کشف آثار تاریخی

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان گفت: کشف شواهدی از آثار تاریخی در عمق ۱.۵ متری زمین، روند اجرای عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر را به طور موقت متوقف کرد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از همدان، محسن معصوم علیزاده امروز _دوشنبه هفدهم اردیبهشت_ در جمع خبرنگاران اظهار کرد: با توجه به قرار گرفتن خیابان باباطاهر در مرکز شهر و تاریخی‌ترین بافت همدان و پیش‌بینی کشف آثار تاریخی در این مکان، کارشناسان میراث‌فرهنگی از ابتدای اجرای طرح پیاده‌راه‌سازی بر روند اجرای کار نظارت داشتند.

وی افزود: به دنبال اجرای این طرح، روز گذشته و هنگام خاکبرداری شواهدی از آثار تاریخی در این محدوده نمایان شد که به صورت موقت تا اعلام نظر دقیق کارشناسان ادامه اجرای کار متوقف شده است و هنوز ابعاد مختلف این اثر شناسایی نشده و در نخستین فرصت در صورت نیاز نسبت به کاوش آن تصمیم‌گیری خواهد شد.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان ادامه داد: تلاش داریم در کنار حفظ آثار تاریخی مانع فعالیت‌های عمرانی شهر نشویم و به همین دلیل تیم کارشناسی بررسی ابعاد مختلف این اثر تشکیل شده تا هرچه زودتر نسبت به انجام مراحل کار کارشناسی و ادامه روند اجرای طرح تصمیم‌گیری شود.

معصوم‌علیزاده اضافه کرد: تصمیم داریم در صورت کشف اثر تاریخی، از آن به عنوان یک ظرفیت گردشگری در کنار فعالیت‌های عمرانی و شهرسازی شهرداری برای شهر همدان استفاده کنیم.

وی گفت: همانطور که در همه نقاط استان از میراث فرهنگی حفاظت می‌شود، یگان حفاظت میراث فرهنگی ناظر پروژه است تا از هرگونه آسیب و دخل و تصرف در آن جلوگیری شود.

کد خبر 751136